ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες του Σωματείου περιλαμβάνονται η προώθηση και η διάδοση δημοσιευμάτων, η πιο πρόσφατη εκ των οποίων συλλέγει συνεισφορές εγγενείς στην ιστορική και αρχιτεκτονική κληρονομιά του νησιού, που είναι σε σχέση με τα τριάντα χρόνια ιταλικής διοίκησης, και που έχει επηρεάσει την μεταπολεμική του ανάπτυξη.

Ο τόμος στοχεύει να συγκεντρώσει μερικές από τις συνεισφορές που κρίνονται πιο σημαντικές για την εις βάθος μελέτη ορισμένων πτυχών της ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του νησιού.

Συνοψίζονται τα κυριότερα γεγονότα που σημάδεψαν την εξέλιξη του νησιού στο ευρύτερο πλαίσιο του αρχιπελάγους, υπογραμμίζοντας τα ιδιόμορφα γεγονότα που το χαρακτήρισαν, ιδιαίτερα στη μεταπολεμική περίοδο.

Και αναδεικνύονται ορισμένες κτιριακές και πολεοδομικές πτυχές του Πορτολάγκο, πλαισιώνοντας το ορθολογιστικό στυλ που υιοθετήθηκε, το οποίο ενώνει την αρχιτεκτονική αβανγκάρντ με το μεσογειακό πνεύμα.

Οι συνεισφορές που επιλέχθηκαν περιλαμβάνουν τόσο θέματα αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής κριτικής (A. Giglio) όσο και εκείνες με ισχυρή ιστορική αξία (N. Πιτσινός, G. Pellicciari). Ο τόμος συμπληρώνεται από το κεφάλαιο που είναι αφιερωμένο στη στρατιωτική οικοδόμηση (η παρουσία της οποίας είναι ιδιαίτερα σημαντική σε σχέση με την στρατιωτική αξία που είχε αναλάβει το νησί τη δεκαετία του ’20), ορισμένα κατάλοιπα της οποίας αποτελούν ένα πραγματικό «υπαίθριο μουσείο».

Στις προθέσεις του επιμελητή του τόμου, τα «περίχωρα» του Πορτολάγκο πρέπει να γίνει κατανοητό τόσο με υλική όσο και γεωγραφική έννοια: όχι μόνο η Νέα Πόλη, το μεγάλο (και παραμελημένο) αρχιτεκτονικό κόσμημα που δεν έχει ακόμα επαναξιολογηθεί και αξιοποιηθεί, και αποτελεί πολύτιμη πολιτιστική κληρονομιά του νησιού· αλλά και η στρατιωτική οικοδόμηση (που σε μεγάλο βαθμό δεν ανήκουν στο πρωτοποριακό κίνημα του Ορθολογισμού, αλλά μάλλον κατατάσσονται στο προηγούμενο αλλά εξίσου ευχάριστο «εκλεκτικό στυλ» μεταξύ της ύστερης Αναγέννησης και του Βενετσιάνικου Γοτθικού) διάσπαρτη μεταξύ των ακτών του κόλπου και των λόφων και κοιλάδων του νησιού.

Και «περίχωρα» όσο επίσης με άυλη, ιστορική δηλαδή, έννοια: όχι μόνο σύμβολο των τριάντα χρόνων ιταλικής διοίκησης που επηρέασε έντονα την ανάπτυξη του νησιού, αλλά και της περιόδου που προηγήθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες της οθωμανικής διοίκησης, όπως τα 80 χρόνια μεταπολεμικής εξέλιξης που την ακολούθησαν.

 [click "Fullscreen" to read the abstract]                

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο στον εκδοτικό οίκο ETPbooks της Αθήνας, στο βιβλιοπωλείο «Το Στέκι» του Λακκίου Λέρου, καθώς και στους ιταλικούς διανομείς του διαδικτύου.

Come lascia intuire il sottotitolo, un libro atipico nell’ambito della letteratura nautica, dove si parla poco o niente di problematiche di navigazione, di tecnica nautica e/o di avventure di bordo, ma si parla tanto delle storie di personaggi incontrati, di considerazioni ispirate da episodi vissuti a terra o raccolti dalle barche ormeggiate a fianco.

Tutti o quasi, spunti per esprimere opinioni personali su temi generali, non sempre da condividere ma certo sempre stimolanti la riflessione e la discussione, spesso “scomodi” e quasi sempre non «politically correct», specie se visti con l’ottica del lettore “terricolo”, e ispirati da una visione più distaccata, tipica di chi guarda la terra dalla banchina, con “i piedi ammollo”…

La presentazione del volume ha avuto luogo con una intervista di Simone Perotti all’autore nel contesto della serata dedicata al Progetto Mediterranea.

La pubblicazione, a carattere divulgativo, intende offrire un piccolo contributo alla conoscenza dell’argomento, stimolandone l’approfondimento e la sensibilizzazione al problema della salvaguardia e valorizzazione di tale patrimonio architettonico.

La sintesi storica che completa l’opera rappresenta l’imprescindibile premessa per inquadrare nel contesto dell’epoca gli avvenimenti che portarono alla realizzazione di quello che è oggi un importante settore del patrimonio architettonico dell’isola, spesso negletta ma di innegabile valore estetico e storico.

Il volume è stato presentato a Leros nel corso dell’inaugurazione della mostra sul patrimonio architettonico razionalista dell’isola.

 [back to top]